Gezamenlijke oproep twee gedeputeerden: laat asbestdaken niet liggen!
April 2022
Opiniestuk uit magazine ‘Boerderij’ – nieuws en achtergronden over landbouw.
Ondanks de inzet van overheden en enkele marktpartijen is het verwijderingstempo van asbestdaken op een historisch dieptepunt beland. Er ligt nu nog ruim 80 miljoen m2 aan asbestdaken in Nederland. Dat is vergelijkbaar met de oppervlakte van de gemeente Den
Haag. Er wordt op dit moment nog maar 40% gesaneerd ten opzichte van 2018. Versnelling is nodig want asbestdaken verweren steeds meer en laten dus ook steeds meer asbestvezels vrij in de lucht, op de bodem en in gebouwen. In het huidige saneringstempo gaat het tot ver
in het volgende decennium duren voordat de grootste bron van asbestvezels in onze leefomgeving is weggenomen. Hoeveel asbestbranden en slachtoffers van asbestgerelateerde ziekten zijn er nodig om de noodzaak van asbestsanering te zien? De vaart is er uit met de sanering van asbestdaken. Twee gedeputeerden roepen op om dit probleem met nieuw elan aan te pakken.
“De aanpak van asbestdaken moet anders, steviger. De stimuleringsacties, zoals afgesproken in de samenwerkingsverklaring van maart 2020 zijn onvoldoende. Een veel actievere bijdrage van de landelijke overheid is nu noodzakelijk om de vertraging te keren en
versnelling te realiseren. Daartoe hebben wij Staatssecretaris Vivianne Heijnen en de Tweede Kamercommissie van Infrastructuur en Waterstaat op 19 januari 2022 opgeroepen.
In het landelijk gebied ligt nog steeds de grootste hoeveelheid asbestdaken op schuren en stallen bij (voormalige) boerderijen. De vrijkomende asbestvezels spoelen en waaien van het dak en worden de gebouwen en woningen ingelopen. Hoe langer de daken blijven liggen, hoe hoger de blootstelling van de bewoners en bezoekers.
Veel agrarische bedrijven hebben of krijgen te maken met (grote) veranderingen. De provincies Utrecht, Overijssel en Brabant en sommige gemeenten bieden onafhankelijke plattelandscoaches aan om ondernemers bij de complexe keuzes te helpen. Dat versnelt de
toekomstbestendige investeringen op het erf, en daarmee meestal ook de aanpak van gebouwen met een asbestdak. Sommige overheden, zoals Overijssel, Flevoland en gemeente Hof van Twente, helpen met sloop- of zon-op-dak-subsidies.
De druk om daken aan te pakken wordt ook door verzekeraars opgevoerd: de dekkingen van opstal- en milieuschadeverzekeringen worden snel lager zolang er een asbestdak op ligt. De hoge opruimkosten na calamiteiten zoals hagel, storm of brand kunnen dan voor grote
vermogensschade zorgen. Sanering neemt dit risico weg.
Het Rijk kan helpen om de gemeenten te faciliteren die op hun beurt eigenaren van asbestdaken stimuleren en ondersteunen. De stimuleringsaanpak van asbest door de Vlaamse regering is een goed voorbeeld hoe je in samenwerking met decentrale overheden
èn sectorvertegenwoordigers de aanpak kan versnellen. Zonder enorme subsidiebedragen worden eigenaren uitgenodigd om mee te doen met de gezamenlijke aanpak van schuurdakjes (bij particulieren), bedrijfsdaken en leidaken. En om “koppelkansen” zoals
sloop of zon-op-dak sneller te benutten. Tijdens het overleg op 17 februari van de Ambassadeurs van de versnellingsaanpak met het ministerie van I&W bleek het Rijk ontvankelijk voor concrete suggesties voor een nieuwe Rijksimpuls. Binnenkort zullen wij
concrete voorstellen doen voor bedrijvenacties door gemeenten en voor bedrijven.
Wij roepen de nieuwe regering op om samen met ons, andere decentrale overheden en vertegenwoordigers van eigenaren (zoals LTO) het nieuwe elan te tonen met meer regie en een forse impuls voor de asbestdakenaanpak. Zodat de kansen voor een gezondere
leefomgeving, meer plek voor zonnepanelen en toekomstbestendige landbouwbedrijven echt worden benut.”
Rob van Muilekom, gedeputeerde provincie Utrecht
Tijs de Bree, gedeputeerde provincie Overijssel
